Эс, эд, эрхтэн шилжүүлэн суулгах үйл ажиллагааг зохицуулах албаны дарга П.Батчулуун шүүхээс ял сонссонтой холбогдуулан УНТЭ-ийн Эрхтэн шилжүүлэн суулгах үндэсний баг өчигдөр хэвлэлийн хурал хийж, П.Батчулуун эмчид оноосон ялыг эргэн харахыг хүсэв. Тус багийн эмч нарын ажлын ачаалал маш өндөр боловч ажлаа хийж явсан эмч шоронгийн хаалга татсан нь эмч нарыг нийгэмд хандахаас өөр аргагүй байдалд хүргээд байгаа юм. Эмч нарын энэ үйлдлийн талаар салбарын сайд нь байр сууриа илэрхийллээ.
-Эс, эд, эрхтэн шилжүүлэн суулгах үйл ажиллагааг зохицуулах албаны дарга П.Батчулууны асуудлаар Эрүүл мэндийн яам ямар байр суурьтай байна вэ?
-Тархины үхэлтэй донороос эс, эд, эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс засал өнгөрсөн хугацаанд манай улсад цөөнгүй хийгдсэн. Хөгжиж байгаа гэсэн үг. Тэгвэл энэ ажлыг гардан гүйцэтгэж байгаа мэргэжлийн эмч нарын баг өөрсдийнхөө ажил мэргэжлийг олон нийтэд тайлбарлаж ойлгуулах нь тэдний ажлын 1 хэсэг. Өнгөрсөн хугацаанд бид бодлогын хүрээнд энэ төрлийн мэс заслыг хөгжүүлж, илүү өргөжүүлэхийн төлөө анхаарч яваа. Хамгийн гол нь эмч, мэргэжилтнүүд маань ажлаа хийж яваад, эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлснийхээ төлөө ял шийтгэл авдаг нөхцөл байдлыг хэрхэн өөрчлөх вэ гэдэг асуудал байна. Дэлхий дээр ажлаа хийсэн эмчид ял өгдөг улс маш цөөхөн байдгийн 1 нь Монгол болж байгаа нь харамсалтай.
Цаашид бид эмч, мэргэжилтнийхээ эрх зүйн байдлыг хэрхэн сайжруулах юм бэ? Хууль зүйн суурь өөрчлөлт хийхгүй бол ял авсан эмч олон бий. П.Батчулуун эмчийн асуудал зөвхөн ганцхан жишээ нь. Зөвхөн 2023, 2024 онд гэхэд 20 орчим эмч ажил үүргээ гүйцэтгэснийхээ төлөө ял шийтгэл хүлээсэн. Би энэ байдлыг өөрчлөхийн төлөө ажиллахаар УИХ-ын гишүүн болсноосоо хойш Эмч, эрүүл мэндийн салбарын эрх зүйн байдлын тухай хуулийг санаачлан бэлтгээд байна. Энэ хавартаа багтаад, Засгийн газарт танилцуулж, өргөн барих төлөвлөгөөтэй байгаа.
П.Батчулуун эмчтэй би шүүхээр орохоос нь өмнө, бас дараа нь ч уулзсан. Мэдээлэлтэй байгаа гэсэн үг. Шүүхээс гаргасан шийдвэрийг бид зөв, буруу гэж шүүх эрх байхгүй. Харин ажлаа хийж яваад, асуудалд өртсөн П.Батчулуун эмчийг хэрхэн эргээд ажлаа хийх боломжийг нь бүрдүүлэх вэ? Хэрвээ энэ эмч ял эдлэхэд хүрвэл донорын мэс засал, ялангуяа тархины үхэлтэй донороос эд, эрхтэн шилжүүлэн авах мэс заслын үйл ажиллагаа үргэлжлэхэд хүндрэлтэй болно. Монгол Улсад энэ чиглэлээр бэлтгэгдсэн маш цөөн тооны боловсон хүчний маань нэг. Тийм учраас хохирол нь ганц эмч биш, эд эрхтэн шилжүүлэн суулгуулж, амьд үлдэх хүмүүс, тэдний ар гэрт ч хохиролтой зүйл. П.Батчулуун эмчийг эргээд ажлаа хийх нөхцөлөөр хангуулахын төлөө манай салбар шүүхийн шат дамжлага, бололцоо бүрээр явна.
–Өчигдөр О.Сэргэлэн эмчтэй Элэг шилжүүлэн суулгах үндэсний багийн эмч нар “П.Батчулуун эмчийг ялласан асуудалтай холбоотойгоор амьгүй донороос эд эрхтэн шилжүүлэн авах ажиллагаа бүрэн зогссон” гэж ярьж байна. Энэ үйл ажиллагааг хэрхэн үргэлжлүүлэх вэ?
-Донорын тухай хуулийг яаралтай боловсруулж, батлуулах асуудал чухал байна. Тархины үхэлтэй донороос хэрхэн эд, эрхтнийг нь авах вэ гэдэг асуудлыг нарийн хуульчлах ёстой. Ард иргэдэд донороос эд, эрхтэн шилжүүлэн авах үйл ажиллагааг зөв ойлгуулах нь мөн чухал байна. Тархины үхэлтэй донороос эд, эрхтэн шилжүүлэн авах ажиллагаа нь маш олон хүний амь нас авардаг үйл хэрэг гэдгийг нийтээрээ ойлгодог байх нь чухал. Цаашид ч энэ чиглэлийн нөлөөллийн ажлыг идэвхтэй өрнүүлэх ёстой гэдэг байр суурьтай байна.