<p>&#8220;<strong><em>Ноорог медиа&#8221;-гийн үйл ажиллагаа явуулдаг байранд Эрүүгийн цагдаагийн албаны Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэс хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулж, шалгалт хийсэн нь энэ долоо хоногийн онцлох сэдэв байв. Энэ асуудал газар авч, хэвлэл мэдээллийн салбарын ажилтнууд, хуульч, өмгөөлөгч нар үүн дээр онцгойлон анхаарал хандуулав. &#8220;Ноорог&#8221;-ийн залуусыг сонгуулийн тухай баримтат кино хийж буйтай нь холбоотойгоор шалгаж байгаа гэх хардалт олон нийтэд байгаа бол Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд тэднийг мөрийтэй тоглоом зохион байгуулсан хэмээн мэдээлэв. Уг асуудалтай холбоотойгоор хэн, юу ярьсныг хүргэж байна.</em></strong></p> <p>“Ноорог медиа&#8221; бол залуусын төлөөллөөс бүрдсэн медиа баг. Тус баг 2024 оны 6-р сард УИХ-ын сонгууль хэрхэн болдог талаар баримтат кино хийхээр УИХ-ын сонгуулийн сурталчилгааны 18 хоногт бүсчилсэн тойргуудад ажиллаж, дүрс бичлэг хийжээ. Улмаар авсан дүрс бичлэгээ кино болгон эвлүүлж, энэ оны 6-р сард олон нийтэд цацахаар төлөвлөсөн аж. Гэтэл сонгуулийн үеэр бичсэн 14 терабайт дүрс бүхий хард диск, ажлын хэрэгслийг бүгдийг нь цагдаа нар хурааж авсан байна.</p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="669" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/erer-1024x669.jpg" alt="" class="wp-image-85684" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/erer-1024x669.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/erer-300x196.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/erer-768x501.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/erer.jpg 1259w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p>&#8220;<strong>Ноорог медиа&#8221;-г үүсгэн байгуулагч О.Уламсайхан</strong>:&nbsp;</p> <p>-Манай баг сонгуулийн үеэр бичсэн “18 хоног” киногоо ирэх 6-р сард нээхээр төлөвлөж байсан. Цаашдаа гаргаж чадах эсэхийг мэдэхгүй байна. Энэ кинонд хууль бус үйл ажиллагааг бичиж авсан дэлгэрэнгүй дүрс байхгүй. Киноны агуулгын хувьд Монгол Улсад улс төрийн сонгууль ямар хэмжээнд шударга бус явагддаг талаар харуулах юм. Сонгуулийн үйл явцыг Монгол орны 6 газраас дүрсжүүлсэн. Бидний сонгуулийн үеэр бичсэн 14 терабаит дүрсийг бүгдийг нь цагдаагийн газар хурааж авсан.</p> <p>Үүнд Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл ийм тайлбар өгөв.</p> <p><strong>ХЗДХ-ийн сайд О.Алтангэрэл:</strong> Цагдаагийн байгууллагаас авсан мэдээллээр шалгагдаж байгаа этгээдийн 6 дансаар дамжиж, 9.3 тэрбум төгрөгийн цахим мөрийтэй тоглоомын гүйлгээ хийгдсэн. Мөн шалгагдаж байгаа хүмүүс дунд 2024 оны 9-р сараас эхлэн бусдыг амиа хорлоход хүргэсэн зүйл ангиар шалгагдаж байгаа хүн бий. Энэ зүйл ангиар шалгагдаж байна гэдэг чинь цаана нь амиа хорлосон хохирогч байна гэсэн үг шүү дээ. Тэгэхээр энэ зүгээр нэг худал мэдээлэл биш.</p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="664" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/said-1024x664.jpg" alt="" class="wp-image-85685" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/said-1024x664.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/said-300x195.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/said-768x498.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/said.jpg 1240w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p>Одоо ингээд ярихаар &#8220;Зохиож байна&#8221; гэх байх. 2024 оны 9-р сараас эхлээд авсан, энэ хэрэгт холбоотой хүмүүсийн тайлбар байна. Үүнийг зохиож болохгүй. Хүн амь насаа алдсан хэргийн баримт, өргөдөл гомдол байна. Шалгагдаж байгаа хүмүүс дунд цахим покер, 1xbet тоглож байсан, агент хийж байсан хүн ч байгаа. Энд ярьсан үг болгоныхоо төлөө би хариуцлага хүлээнэ.</p> <p><strong><em>ХЗДХ-ийн сайдын энэхүү тайлбарыг “Ноорог”-ийг үүсгэн байгуулагч О.Уламсайхан үгүйсгэв. Тэрбээр “9.3 тэрбум төгрөг олдог, мөрийтэй тоглоом зохион байгуулдаг гэх зэргээр салбарын сайдын ярьж байгаа зүйлсийг анх удаа сонслоо. Хэрвээ тийм мөнгө олдог, эсвэл MCS -ээс тийм хэмжээний санхүүжилт авдаг байсан бол сая 15-ны цалингаа хугацаанд нь тавих байсан” хэмээжээ.</em></strong></p> <p>Харин цагдаагийн байгууллагад гомдол гаргагч нь фэйсбүүкийн зохиомол нэртэй хүн байсан аж. Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэс рүү &#8220;Ноорог&#8221;-ийн залуусын хийсэн бичлэгээс болж, амиа хорлох гэж байна&#8221; гэсэн агуулгатай чаат бичжээ. Тэгвэл цагдаагийн байгууллага дээрх асуудлаар мэдээлэл хийхдээ &#8220;Ноорог&#8221; нэртэй цахим хаяг буюу пэижийн хэвлэн нийтлэх үйл ажиллагаатай холбоотой ямар нэгэн мөрдөн шалгах болон гүйцэтгэх ажиллагаа явуулаагүй гэдгийг онцолсон юм.</p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="625" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/trty-1024x625.jpg" alt="" class="wp-image-85686" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/trty-1024x625.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/trty-300x183.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/trty-768x469.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/trty.jpg 1286w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p><strong>ЦЕГ-ын Кибер гэмт хэрэгтэй тэмцэх газрын дарга, дэд хурандаа С.Тайван:</strong>&nbsp;&#8220;Ноорог&#8221; пэижийн контент бүтээгч залуустай холбоотой шалгалтын ажиллагааг цагдаагийн байгууллага явуулж байгаа. Ингэхдээ хэвлэн нийтлэх эрх чөлөө болон хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай нь холбож шалгаагүй. Хувь хүний нууцад халдах, нууц задруулах, цахим мөрийтэй тоглоом зохион байгуулах гэмт хэргийн тодорхой сэжүүр, шинж тэмдэг байсан. Иймд цагдаагийн байгууллага холбогдох мөрдөн шалгах ажиллагааг прокурорын хяналтад явуулж байна. Хойшлуулшгүй ажиллагааны хүрээнд холбогдох мөрдөн шалгах ажиллагааг прокурорт танилцуулсны үндсэн дээр зохион байгуулсан” гэв.</p> <p>&#8220;Ноорог&#8221;-ийн залуусыг Эрүүгийн хуулийн 19.9 буюу “Үндэсний эв нэгдлийг бусниулах” &nbsp;гэсэн заалтаар сэжиглэн шалгаж байгаа гэх мэдээлэл гарсан. Энэ асуудлыг түүний өмгөөлөгч дараах байдлаар тайлбарлав.</p> <p><strong>Өмгөөлөгч П.Эрхэмбаяр:</strong> Одоогоор зүйлчлэл нь тодорхой болоогүй. Хуулийн дагуу процессын алдаанууд ажиглагдсан.&nbsp;Ажлын цаг дууссан хойно хойшлуулшгүй гээд гар утсыг нь хурааж авсан. Оффист нь нэгжлэг хийж, эд зүйлсийг нь хурааж авсан. Мөн хаана байгааг нь хэнээс ч асуугаагүй байж, шууд мэдэж олж авчирсан зэргээс харахад, процессын алдаанууд байгаа юм. </p> <p>“Үндэсний эв нэгдлийг бусниулах” гэдэг дээр бол ямар ч үндэслэл байхгүй. Ер нь хэвлэн нийтлэх эрх чөлөө гэдэг талаас нь хараасай гэж хүсэж байна.&nbsp;Ямар ч зөвшөөрөлгүй, шөнийн 22:00 цагаас өглөөний 07:00 цаг хүртэл албан бусаар саатуулсан нь хүний эрхийн зөрчил мөн гэж үзэж байгаа.</p> <blockquote class="wp-block-quote is-layout-flow wp-block-quote-is-layout-flow"> <p><strong>XЭВЛЭЛИЙН ЭРХ ЧӨЛӨӨ ХЯЗГААРЛАГДАХ УЧИРГҮЙ</strong></p> </blockquote> <p>Тэгвэл уг асуудалд УИХ-ын дарга дараах байр суурийг илэрхийлэв.</p> <p><strong>УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан:</strong> Хэвлэлийн эрх чөлөө бол ардчилсан нийгмийн гол үнэт зүйлсийн нэг байдаг. Тийм ч учраас бид хэвлэлийн эрх чөлөөг тууштай дэмжиж байх учиртай. Өнөөдөр болж өнгөрсөн Ноорог.мн сайттай холбоотой үйл явдал ямар ч учир шалтгаантай байсан хууль хяналтын байгууллагын зүгээс хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөнд халдсан үйл явдал боллоо гэж олон нийт үзэж, эсэргүүцлээ илэрхийлж байгааг анзаарахгүй өнгөрөөж болохгүй.</p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="688" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/02-1024x688.jpg" alt="" class="wp-image-85687" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/02-1024x688.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/02-300x201.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/02-768x516.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/02.jpg 1233w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p>Хэдийгээр тодорхой төрлийн гэмт хэрэг гэж үзэн, мөрдөн шалгаж байгаа ч гэсэн арга, аргачлалын хувьд хүнд ээлтэй байх, хуульд заасан хамгийн боломжит арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлдэг байх нь энэ чиглэлийн байгууллагуудад мөрдөх чухал зарчим юм” хэмээжээ.</p> <p><strong>“Ноорог” редакцад хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулсан асуудлаар зарим сэтгүүлч болон иргэд юу ярив.</strong></p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="679" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/484-1024x679.jpg" alt="" class="wp-image-85688" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/484-1024x679.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/484-300x199.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/484-768x509.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/484.jpg 1272w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p><strong>Сэтгүүлч Б.Пүрэв:</strong> Хуульч, өмгөөлөгч нарын үгийг сонсохоор цагдаагийн байгууллага маш их хууль зөрчсөн байна. Хэд хоногийн өмнө &#8220;Ноорог&#8221;-ийн үүсгэн байгуулагч О.Уламсайхантай богино хэмжээний ярилцлага хийсэн. Тэр яриан дээр &#8220;Сонгуулийн тухай кино хийж байгаа. Ирэх 6 дугаар сард цацна&#8221; гэж товчхон ярьсан. Энэ асуудлаас болоод сонгуулийн баримттай хард диск, гар утсыг нь хурааж авсан гэж хардаж байна. Тэрийг яах вэ гэхээр тэр дотор үзлэг хийнэ. Хэний тухай байна. Ерөнхий сайд, намуудын талаар ноцтой зүйл байна уу? Үнэхээр сонгууль хууль бус явдаг гэдгийг харуулахаар материал агуулсан эсэхийг үзнэ. Үүний дараа устгана. &#8220;Ноорог&#8221;-ийн залуусыг айлган сүрдүүлнэ. Одоо яах вэ гэхээр бид шивнэлдэх ёсгүй. Харин олон нийт сонгуулийн тухай кино гаргахыг шаардана. Нэг ёсондоо сонгуулийн тухай киног албан ёсоор хүлээх болчихлоо.</p> <figure class="wp-block-image size-large"><img loading="lazy" decoding="async" width="1024" height="672" src="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/515-1024x672.jpg" alt="" class="wp-image-85689" srcset="https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/515-1024x672.jpg 1024w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/515-300x197.jpg 300w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/515-768x504.jpg 768w, https://admin.time.mn/wp-content/uploads/2025/03/515.jpg 1268w" sizes="auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px" /></figure> <p><strong>Д.Амартүвшин: </strong>Цэвэр хэвлэлийн эрх чөлөөнд халдаж байгаа үзэгдэл. Цагдаагийн байгууллага улстөржсөн юм хийхээ болимоор байна. Цагдаагийн байгууллага юм уу, гэмт хэргийн бүлэглэл юм уу? Би ойлгохгүй байна. </p> <p>Цагдаагийн байгууллага мөртлөө байнга хууль зөрчдөг. Жирийн иргэн хууль зөрчихөөр 30 хоногийн баривчилгаанд явуулаад, өчнөөн юм болдог. Гэтэл цагдаагийн байгууллага Үндсэн хуулиар олгогдсон эрх чөлөөнд юу ч болоогүй юм шиг халддаг болчихсон байна. Цагдаагийн байгууллагад нэг юм сануулмаар байна. Та хэд Үндсэн хуульд тангараг өргөдөг шүү.</p> <p><strong>Н.Амаржин:</strong> Хуурамч фэйсбүүк хаягаас ирүүлсэн хүсэлтээр шалгадаг юм бол хууль байгаад яах юм. Ойлгомжтой байна. Хэвлэн нийтлэх эрх чөлөөг хамгаалахын тулд дуугарах ёстой. Хамгаалж чадахгүй бол удахгүй бид өөрсдөө баригдахаар байна.</p>